جستارنامه فرهنگ و هنر اسلامی (فارسی - انگلیسی)
Journal of Islamic Art and Culture (En - Fa)

:: مقالات آماده انتشار

A comparative study of Vakil Mosque in Shiraz and Blue Mosque in Yerevan (Armenia)




نویسندگان :
سیدمحمدرضا موسوی1، سعیده معصومی2،
دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفرش(مسئول)1، دانشگاه فرهنگیان قم، پردیس حضرت معصومه(س)،2
تعداد صفحات : 22
چکیده :

مسجد، مهمترین بنای معماری مذهبی در تمدن کهن اسلامی، که مظهر اندیشه و روح حاکم بر محیط، همیشه جایی را در مرکز شهر به خود اختصاص داده و از بهترین آرایه ها بهره مند بوده است. با آن که معماری این سرزمین تاریخی چندهزار ساله دارد، تلاش هایی که برای شناسایی و معرفی آثار آن صورت گرفته است سابقه چندانی ندارد. مسجد در فرهنگ ما نه فقط معبد و محل نیایش پروردگار، که میعادگاه مردم و نقطه مهم شهر بوده است. مسجد وکیل شیراز و مسجد کبود ایروان (ارمنستان) دو اثر فاخر معماری ایرانی-اسلامی در دوره زندیه که تجلی گر هنر ایرانی- اسلامی در دو نقطه جفرافیایی متفاوت می باشند. روش پژوهش تلفیقی از کار کتابخانه ای و کار میدانی با بررسی منابع تاریخی، جغرافیایی، ثبت و ضبط اطلاعات مرتبط با بنا می باشد که به تبیین سبک معماری، مطالعه المان های معماری، ویژگی های مصالح به کار رفته و نوع پوشش گنبد، ایوان ها و تزیینات به کار رفته در بنا می پردازد. پژوهش حاضر به دنبال یافتن پاسخ این دو سوال که مسجد وکیل شیراز و مسجد کبود ایروان (ارمنستان) باهم چه نقاط مشترکی دارند؟ 2-تفاوت های مسجد وکیل شیراز و مسجد کبود ایروان (ارمنستان) در چه مواردی است؟ و اهدافی از قبیل 1-واکاوی ویژگی‌های مسجد وکیل شیراز و مسجد کبود ایروان (ارمنستان) 2-تبیین وجوه اشتراک و افتراق مسجد وکیل شیراز و مسجد کبود ایروان (ارمنستان) می باشد که پس از مطالعه و واکاوی این دو بنا مشخص شد که این دو اثر نقاط اشتراک و افتراقی دارند و نقاط مشترک آنها دوره ساخت، شبستان دار بودن، سبک معماری و تعداد ورودی به بنا بوده و تفاوت آنها در تعداد ایوان، ارتفاع، گنبدخانه ،مردم واری و تعداد محراب می باشد .



چکیده انگلیسی :

The mosque, the most important building of religious architecture in the ancient Islamic civilization, which embodies the thought and spirit that governs the environment, has always occupied a place in the center of the city and has benefited from the best arrays. Although the architecture of this historical land is several thousand years old, the efforts made to identify and introduce its works do not have much history. In our culture, the mosque is not only a temple and a place of prayer to the Lord, but also a meeting place for people and an important point of the city. The Vakil Mosque of Shiraz and the Blue Mosque of Yerevan (Armenia) are two magnificent works of Iranian-Islamic architecture in the Zandiyeh period, which are manifestations of Iranian-Islamic art in two different geographical locations. The research method is a combination of library work and field work by examining historical and geographical sources, recording and recording information related to the building, which explains the architectural style, the study of architectural elements, the characteristics of the materials used, and the type of covering of the dome, porches. and the decorations used in the building. The current research seeks to find the answers to these two questions: What do the Vakil Mosque of Shiraz and the Blue Mosque of Yerevan (Armenia) have in common? 2- What are the differences between Vakil Mosque in Shiraz and Blue Mosque in Yerevan (Armenia)? and goals such as 1- analyzing the features of the Vakil Mosque in Shiraz and the Blue Mosque in Yerevan (Armenia) 2- explaining the similarities and differences between the Vakil Mosque in Shiraz and the Blue Mosque in Yerevan (Armenia), after studying and analyzing these two buildings, it was found that this The two works have commonalities and differences, and their common points are the period of construction, the presence of naves, architectural style, and the number of entrances to the building, and their differences are in the number of porches, height, domes, domes, and the number of altars.



موضوع : مقاله علمی پژوهشی - فرهنگ و هنر اسلامی(معماری و شهرسازی
کلمات کلیدی : مسجد وکیل، مسجد کبود ایروان، ارمنستان، ایران
کلمات کلیدی انگلیسی: Vakil Mosque, Blue Mosque,Yerevan, Armenia, Iran
مراجع :
1-آیت الله زاده شیرازی، باقر. (1379). گزارش: مطالعه و مرمت مسجد جامعه ایروان«، اثر، )31 و 32)صص. 3 -113 2-آراکلیان، واروژان. ( 1375) .( مسجد کبود ایروان)، فصلنامه فرهنگی پیمان، 1( 1.) 3.اسکارچیا،جان روبرتو1384،تاریخ هنرایران هنر صفوی، زند وقاجار، ترجمۀ یعقوب آژند تهران 4.بهروزی،علینقی1350،تاریخچهوشرحآثارمعماریوهنریمسجدجامعسلطانیوکیل،شیرازادارهکلفرهنگوهنراستان فارس 5-بهرامی‌نژاد، فاطمه و کابلی، محمدهادی. (1398). "مهندسی فرهنگی در شکل‌گیری الگوی معماری اسلامی"، مطالعات هنر اسلامی، 16 (36)، صص. 27-46. 6-بورکهارت،تیتوس،1365،هنر اسلام زبان و بیان ترجمه ی مسعود ارج بنیا،تهران .سروش 7-پیرنیا،محمدکریم. (1387) سبک شناسیمعماریایرانی،تهرانسروشدانش 8-حاجی قاسمی،کامبیز1383،فرهنگآثارمعماریاسلامیایرانمساجد،تهرانروزنه 9-حق نظریان،آرمن1388فصلنامهپیمان،،مسجدایرانیکبودایروان، 10-سلطانزاده، حسین. (1376)تبریز: خشتی استوار در معماری ایران، تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی 11-رضائی, مسلم. (1401). مطالعه توصیفی-تحلیلی نقوش هندسی در تزئینات معماری مسجد جامع وکیل شیراز. نشریه تخصصی هنرهای کاربردی, 2(2), 58-86. 12-رسولی پور، سمیه، یوزباشی، عطیه، کشتگرقاسمی، ریحانه، و دستمردی، عبدالخالق. (1400). مقایسه تطبیقی تزیینات معماری مسجد جامع کبود ایروان با مسجد جامع کبود تبریز به مثابه راهبرد فرهنگی. مطالعات هنر اسلامی، 18(44 )، 204-221. 13-رحمانی، جبار؛ جعفرآقایی، محمدرضا. (1390). "ویژگی‌های بنیادین شکوفایی تمدن اسلامی تلفیقی بودن و وحدت فرهنگ"، فصلنامه راهبرد فرهنگ، (14)، صص. 99- 113. 14-عقابی، محمدمهدی 1378 ، دایره المعارف بناهای تاریخی در دورۀ اسلامی (مساجد)، تهران: حوزۀ هنری. 15-فهرستی، زهرا. (1389). "بررسی آثار تمدن ایرانی شیعی در منطقه‌ی ارمنستان"، فصلنامه علمی‌پژوهشی شیعه‌شناسی، 8 (11)، 106-70 16-مهرگان، حسین، و محمدی بیدسردره، ایمان. (1394). بررسی تطبیقی مسجد شاه اصفهان و مسجد وکیل شیراز. مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 6(22)، 79-86. SID. https://sid.ir/paper/518474/fa 17-لاری پور, نگین1398دادور, ابوالقاسم. (1398). تحلیل نشانه‌شناسی صورت و معنا در مسجد وکیل شیرازمطالعات هنر اسلامی 18-نصر،طاها1387،جستاری در شهرسازی و معماری زندیه، شیراز نوید.شیراز
تعداد بازدید از مقاله : 71

سایر شماره ها

دوره اول - شماره پنجم (پاییز 1401) دوره اول - شماره چهارم (پاییز 1401) دور چهارم - شماره اول (تابستان 1403) دوره اول - شماره سوم (پاییز 1401) دوره اول - شماره دوم (پاییز 1401) دوره اول - شماره اول (پاییز 1401) دوره دوم - شماره اول (تابستان 1402) دوره سوم - شماره اول (زمستان 1402)

مقالات پر بازدید